Brightlands Chemelot Campus trekker van Europees project SYSCHEMIQ

4 augustus 2023

Het nieuwe internationale onderzoeks- en demonstratieproject SYSCHEMIQ krijgt een financiële impuls van 9,6 miljoen euro vanuit het Horizon Green Deal-programma van de Europese Unie. Die is bedoeld om de systeemtransitie naar een circulaire economie in de regio een boost te geven. SYSCHEMIQ is de eerste concrete uitwerking van het Chemelot Circular Hub-programma met daarin de ambitie van de regio Limburg om de eerste Circular Hub van Europa te worden. Brightlands Chemelot Campus in Sittard-Geleen is de trekker van het project en vormt samen met SABIC, TNO en de Universiteit Maastricht de kerngroep van het SYSCHEMIQ-consortium.

De focus ligt enerzijds op het inzamelen, sorteren en recyclen van gebruikt plastic, maar ook op het ontwerpen van kunststof materialen zodat ze beter kunnen worden gerecycleerd. Naast de technische aspecten van deze transitie worden nadrukkelijk ook de belangen van de burger, lokale en regionale overheden en kennisinstellingen (mbo, hbo, universiteit) meegenomen.

Leren

In totaal doet een twintigtal partners uit industrie, bedrijfsleven, kennis- en onderwijsinstellingen en overheden in Nederland, België en Duitsland mee. Andere Europese regio’s willen graag leren van de opgedane kennis. Het nieuwe project loopt vanaf dit jaar tot en met 2025.
Doel is uiteindelijk het gebruik van olie en gas terug te dringen, onder andere door gebruikt plastic als nieuwe grondstof te hergebruiken. Het projectteam verzamelt en ontwikkelt kennis en test in een blauwdruk wat in een grotere, grensoverschrijdende regio nodig is om stappen te zetten op het gebied van grondstof- en energietransitie en voor de manier waarop samengewerkt kan worden.
SYSCHEMIQ brengt partijen in deze nieuwe circulaire waardeketen bij elkaar en brengt in kaart waar kansen liggen, waar belemmeringen opgelost moeten worden en hoe de partners hun activiteiten beter op elkaar kunnen afstemmen.

Testen

In het project worden data, kennis en kunde van de deelnemers aan elkaar gekoppeld. Het zijn nadrukkelijk niet alleen de technologische innovaties die worden getest. Ook ontwikkelen, testen en monitoren de partners het inzamelen, sorteren en recyclen van kunststoffen, innovatieve governance-modellen en wet- en regelgeving over grenzen heen. Verder wordt binnen SYSCHEMIQ onder andere gewerkt aan kwaliteitseisen om de waarde van het afval eenduidiger te bepalen. Het is bijvoorbeeld nog erg lastig gebleken om gemengd kunststofafval op een goede manier te recyclen tot bruikbare nieuwe materialen of grondstoffen.
Er worden in het project pilots gestart om afval slimmer in te zamelen en te sorteren. Het belang van afvalscheiding is onderwerp van gedragsonderzoek. Wanneer overheden lokaal en regionaal meer systematisch inzetten op betere sortering en recycling van plastic zal het voor de industrie aantrekkelijker zijn om te investeren in meer grootschalige recycling.

Doelstelling

SYSCHEMIQ moet uiteindelijk bijdragen aan een toename van recycling en hergebruik van plastic in nieuwe producten. Dat is ook nodig: momenteel wordt nog maar 42 procent van de plastic verpakkingen die bij de Europese consument terechtkomen ingezameld voor recycling. De rest wordt gestort of verbrand. De Europese Unie (EU) heeft als doel gesteld dat over drie jaar de helft van alle consumentenplastics wordt ingezameld voor recycling. In 2030 zou dat percentage op 55 procent moeten liggen. Daarnaast draagt het recyclen van plastic fors bij aan de reductie van broeikasgasemissies over de gehele waardeketen.

Partners

De partners in SYSCHEMIQ zijn:

  • In Nederland:
    Brightlands Chemelot Campus; SABIC; TNO; Provincie Limburg; gemeente Sittard-Geleen; Universiteit Maastricht; Zuyd Hogeschool; Chemelot Innovation and Learning Labs (CHILL); Stichting Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV); Sitech; Morssinkhof Plastics Zeewolde; Afvalsamenwerking Limburg (ASL).
  • In België:
    Association Européenne des Recycleurs de Plastiques; European Chemical Regions Network; Universiteit van Gent; Provinciale ontwikkelingsmaatschappij Limburg; PastIQ; Fost plus.
  • In Duitsland:
    Source One GmbH; Fraunhofer; Siegwerk Druckfarben.
  • In Italië:
    Lombardy Energy Cleantech Cluster.
  • In Zwitserland:
    Fachhochschule Nordwestschweiz.