Limburg zet in op bestuurlijke weerbaarheid in strijd tegen ondermijnende criminaliteit

3 november 2023

Op 26 oktober is aan alle burgemeesters van de Limburgse gemeenten, de Provincie Limburg en het Waterschap de ‘Limburgse Norm, handreiking voor een weerbare overheid’ overhandigd. Dit gebeurde door de portefeuillehouders weerbare samenleving van het RIEC Limburg, Daan Prevoo (burgemeester van Valkenburg aan de Geul) en Emile Roemer (Commissaris van de Koning in Limburg). De Limburgse norm is een handreiking die gemeenten helpt om, op het gebied van weerbaarheid tegen ondermijnende criminaliteit, de eigen organisatie verder te versterken.

Met het vaststellen van de ‘Limburgse Norm’, wordt gestreefd naar een gezamenlijk niveau voor een weerbare overheid. De gemeenten, de provincie en het Waterschap gaan aan de slag om zichzelf, en daarmee de samenleving als geheel, nog beter te beschermen tegen criminelen.

Weerbare overheid essentieel in strijd tegen criminelen

De afgelopen jaren is er sprake van een verharding van georganiseerde criminaliteit. Daarnaast neemt de agressie tegen en intimidatie van onder andere bestuurders en ambtenaren toe. Gemeenten zijn cruciaal in de aanpak van ondermijning. Het is van groot belang dat gemeenten binnen hun eigen organisatie weerbaar zijn tegen ondermijners.

Daan Prevoo, portefeuillehouder weerbare samenleving en burgemeester van Valkenburg aan de Geul: “Criminelen zijn voortdurend in beweging en houden zich niet aan gemeentegrenzen. Het is belangrijk dat we als partners in de aanpak hiervan meebewegen, en beter nog, criminelen vroegtijdig de pas afsnijden. Criminelen zoeken namelijk altijd naar nieuwe kansen en omwegen om hun illegale activiteiten te blijven ontplooien. Het is daarom noodzakelijk dat de bestuurlijke weerbaarheid niet enkel binnen de afzonderlijke organisaties op orde is, maar ook binnen de regio als geheel.”

“Hiermee zorgen we dat ‘de dijken overal even hoog zijn’ en het ‘waterbed-effect’ wordt voorkomen. Het is kapitaalvernietiging als je schaarse capaciteit op één plek investeert, terwijl kwaadwillenden op een andere plek gewoon (kunnen) doorgaan. Dat willen we tegengaan.”, stelt Emile Roemer, portefeuillehouder weerbare samenleving en Commissaris van de Koning in Limburg.

Limburgse Norm, handreiking voor een weerbare overheid

Met de handreiking Limburgse Norm wordt gestreefd naar een gezamenlijk afgesproken niveau voor een weerbare overheid. Het biedt gemeenten en de provincie handvaten om de weerbaarheid in hun eigen organisatie te bekijken en te versterken.

Bestuurlijke weerbaarheid zorgt ervoor dat een gemeente als organisatie zowel haar bestuurders, ambtenaren als inwoners zoveel mogelijk probeert te beschermen tegen ondermijnende criminaliteit. Ondermijners hebben de bovenwereld nodig voor het ontplooien van hun activiteiten. Bewust of onbewust kan het gebeuren dat gemeenten deze activiteiten faciliteren door bijvoorbeeld het verlenen van een vergunning. Onderdelen van bestuurlijke weerbaarheid zijn het vergroten van bewustzijn op dit thema, het verzorgen van interactie tussen verschillende beleidsonderdelen en het verscherpen van procedures, onder andere gericht op bibob-beleid.

Emile Roemer: “Deze handreiking Limburgse Norm bevat ambitieuze stellingen, dat is ook nodig om ondermijning aan te kunnen pakken. Het is belangrijk dat we het zien als een groeimodel, waarbij we ook bereid zijn de ambities aan te scherpen als de ontwikkelingen hierom vragen.”

Samen één vuist tegen ondermijning

De regio Limburg is vooruitstrevend in de bestuurlijke aanpak. Al jaren is er stevig geïnvesteerd in de bestuurlijke weerbaarheid, zowel binnen als buiten de context van de ondermijningsaanpak. De gemeenten en de provincie maken al ruim tien jaar deel uit van een brede beweging tegen ondermijning. Samen met de politie, het Openbaar Ministerie en de Belastingdienst wordt niet alleen stevig ingezet op de integrale casuïstiek, maar ook op het versterken van de bestuurlijke en maatschappelijke weerbaarheid. Inmiddels is met zowel publieke als ook private partners een integrale aanpak van preventie tot repressie opgebouwd. Deze aanpak wordt al jaren ondersteund vanuit het samenwerkingsverband RIEC Limburg, waarvan de deelnemende overheidsorganisaties zelf de sturende en drijvende kracht zijn.