Vrijheidspad
Operatie Market Garden was één van de grootste geallieerde operaties uit de Tweede Wereldoorlog. De operatie vond plaats in september 1944 in de Belgische provincie Limburg en de Nederlandse provincies Noord-Brabant, Limburg en Gelderland. Duizenden wandelaars treden met deelname aan het Vrijheidspad samen in de voetsporen van de bevrijders om verhalen, maar ook om de impact van deze historische gebeurtenis te delen. Al wandelend geven zij persoonlijke verhalen over oorlog en vrijheid aan elkaar door en reflecteren ze op actuele conflicten in de wereld. Verhalen uit 1944 en het heden worden ook online op vrijheidspad.org gepresenteerd tijdens de estafette. Het Vrijheidspad is zo’n 330 kilometer lang, maar wordt in tweeëntwintig etappes van ongeveer vijftien kilometer per etappe gewandeld over lands-, provincie- en gemeentegrenzen heen. Vanaf 9 juli kan iedereen zich inschrijven voor deelname op één of meerdere etappes via vrijheidspad.org.
Impact delen
Persoonlijke verhalen laten de effecten van oorlog zien. Denk aan dagboeken van militairen, ooggetuigen verslagen van burgers, verhalen vanuit het verzet, onderduiken en Jodenvervolging, heulen met de vijand, vluchten voor de vijand en het grijze gebied er tussenin. Allemaal verhalen die vanuit de impact ook een situatie van oorlog en conflict van vandaag de dag kan zijn. Neem een persoonlijk verhaal mee op het Vrijheidspad. Deel verhalen die motiveren om de vrijheid van vandaag te koesteren.
In de voetsporen
Op dinsdag 10 september start de wandelroute in het Belgische Leopoldsburg. Daar waar in 1944 de plannen voor Operatie Market Garden werden gepresenteerd en de grondtroepen zich verzamelden. Door Belgisch Limburg ontvouwt de route zich via onder andere Eindhoven, Uden en Grave door Noord-Brabant. In Nederlands Limburg start op 12 september, vanaf de Duitse militaire begraafplaats in Ysselsteyn, een instroomroute naar de Vlagheide in het Brabantse Schijndel. Hier komen ook de wandelaars vanuit Vlaanderen samen aan.
Op de Vlagheide wordt op 13 september de start van 80 jaar vrijheid in Noord-Brabant gemarkeerd met de ouverture van het locatie theaterstuk 'Achter de Horizon'. Naast deze events worden bij alle etappes activiteiten georganiseerd die een verbeelding geven van de lokale geschiedenis. Iedereen, ook de niet-wandelaars, zijn bij deze evenementen van harte welkom om aan te sluiten. Het Vrijheidspad gaat verder richting Gelderland via Nijmegen naar de Airborne Region en eindigt bij de John Frostbrug in Arnhem, waar Operatie Market Garden stokte.
De laatste etappe, op vrijdag 20 september, loopt vanaf Oosterbeek de route van de manschappen van John Frost richting de beroemde John Frostbrug in Arnhem. Speciale gast is Caroline Frost, de dochter van John Frost, die de laatste kilometers van het Vrijheidspad in de voetsporen van haar vader mee zal meelopen. De finish van het Vrijheidspad sluit aan op de herdenking van de Slag om Arnhem en Bridge to Liberation bij de ‘Bridge too Far’ in aanwezigheid van veteranen van de Tweede Wereldoorlog en latere missies. Deze avond is live te volgen via TV en live stream.
22 Etappes van het Vrijheidspad langs de Market Garden Liberation Route
10 sept 1 Leopoldsburg ⟩ 2 Lommel ⟩ Bergeijk
11 sept 3 Bergeijk ⟩ 4 Valkenswaard ⟩ Eindhoven
12 sept 5 Eindhoven ⟩ 6 Son ⟩ Best
12 sept 7 Ysselsteyn ⟩ 8 Milheeze ⟩ Helmond
13 sept 9 Best 10 Helmond ⟩ Schijndel
14 sept 11 Schijndel ⟩ 12 Mariaheide ⟩ Zeeland
15 sept 13 Zeeland ⟩ 14 Grave ⟩ Heumen
16 sept 15 Heumen ⟩ 16 Groesbeek ⟩ Beek
17 sept 17 Beek ⟩ 18 Nijmegen ⟩ Elst
18 sept 19 Elst ⟩ 20 Heteren ⟩ Ede
19 sept 21 Ede ⟩ Oosterbeek
20 sept 22 Oosterbeek ⟩ Arnhem
Loop mee!
Vrijheidspad is een samenwerking tussen partijen zoals Brabant Herinnert, Gelderland 80 jaar Vrijheid, Provincie Limburg, Nationaal Comité 4 en 5 mei, vfonds, Liberation Route Europe Foundation, gemeenten, OLAT, KWbN en vele anderen. Met elkaar wordt de route van de start van de bevrijding vormgegeven. Deelname kan per etappe en is voor wandelaars €4,50 per persoon. Ben je aangesloten bij de KWbN en WSVL dan betaal je slechts €3,50 per persoon. Jongeren onder de 12 jaar lopen gratis mee. Inschrijven kan via Vrijheidspad.
Operatie Market Garden
Begin september 1944 verliep de geallieerde bevrijding van België razendsnel. Op 12 september 1944 kwamen de eerste geallieerde soldaten ook Nederland binnen via het Limburgse grensdorp Mesch en op 14 september volgde de bevrijding van Maastricht. Na een aantal dagen stokte de bevrijding tussen de Kempische kanalen in Belgisch-Limburg en ook halverwege Nederlands-Limburg. Met Operatie Market Garden was vervolgens het doel de Duitse verdedigingslinies langs de Rijn te omzeilen. Op deze manier hoopten de geallieerde bevelhebbers een snelle opmars naar het hart van Nazi-Duitsland te realiseren en de oorlog voor de kerst te beëindigen. Het was één van de grootste geallieerde operaties uit de Tweede Wereldoorlog. De operatie vond plaats vanaf 17 september in de Belgische provincie Limburg en de Nederlandse provincies Noord-Brabant, Limburg en Gelderland. Operatie Market was de naam van de luchtlandingsoperatie die werd uitgevoerd door Britse, Amerikaanse en Poolse luchtlandingstroepen. Hun doel was de bruggen over de Maas, Waal en Rijn in handen te krijgen. Garden omvatte de opmars van de grondtroepen vanuit Belgisch-Limburg door Noord-Brabant waarbij het Britse 30e Legerkorps de luchtlandingstroepen bij de veroverde bruggen zo snel mogelijk moest ontzetten. De operatie slaagde niet. De opmarsroute van de grondtroepen werd meerdere keren door het Duitse leger afgesneden en kwam als Hell’s Highway bekend te staan. De geallieerden slaagden er uiteindelijk niet in om de laatste brug bij Arnhem in handen te houden; het werd de spreekwoordelijke ‘brug te ver’. Een periode volgde van honger, leed, dood en onrust waar de oorlog verder werd uitgevochten op Gelderse, Brabantse en Limburgse grond. Pas in mei 1945 was Nederland bevrijd. Op de oorlogsbegraafplaatsen in de provincies liggen duizenden militairen van geallieerden en de bezetter begraven. Het verliezen van deze operatie heeft vandaag de dag internationaal nog veel doorwerking en er zijn vriendschappelijke banden gesmeed tussen burgers en militairen.
Deel 80 jaar vrijheid
In 2024 en 2025 vieren we dat de Tweede Wereldoorlog 80 jaar geleden ten einde kwam. Vanaf september 2024 staan we erbij stil dat in Nederland en België dankzij de inzet van militairen van de geallieerde landen en met hulp van het verzet de bevrijding startte. We herdenken de slachtoffers, staan stil bij de waarde van onze vrijheid vandaag de dag en vieren dat we in Nederland en België 80 jaar vrijheid mogen delen.
