Internationale aanpak zwerfafval


De Provincie Limburg nam als Leadpartner deel aan het Nederlands, Duits en Belgische project Litter Free Rivers and Streams (LIVES). Dat zich richtte op een zwerfafvalvrije Maas en haar zijrivieren in het stroomgebied van de Euregio Maas-Rijn. Hiervoor was anderhalf miljoen euro beschikbaar waarvan de helft door het grensoverschrijdend EU-fonds Interreg V-A is betaald.

Doel was een gezondere en aantrekkelijkere omgeving waarin we wonen, werken en recreëren. Het project droeg bij aan de bewustwording en reductie van plastic afval in het stroomgebied van de Maas. Plastic afval schaadt ons milieu en vormt een gevaar voor de volksgezondheid, de biodiversiteit, de scheepvaart en het landschap.

Op dit moment is er geen EU-wetgeving over dit onderwerp. Elk land en elke organisatie houdt zich weliswaar bezig met de vervuiling, maar volgt zijn eigen strategie. Er was voor het LIVES project geen grensoverschrijdende coördinatie. LIVES bundelde die aanpak. Een succesvolle oplossing hangt immers af van een uitgebreide, grensoverschrijdende aanpak die voorkomt dat plastics naar de zee kan stromen. Deze grensoverschrijdende samenwerking is bovendien essentieel omdat de stroomgebieden niet overeenkomen met de administratieve grenzen van staten.

Centraal in het project stonden vier werkpakketten:

  1. een uitgebreide analyse van de huidige afvalsituatie in de Maas en haar zijrivieren;
  2. maatregelen om de hoeveelheid afval te verminderen, zoals opruimacties en de installatie van vijf verschillende soorten afvalvangers (in totaal zijn er 21 geplaatst);
  3. het maken van grensoverschrijdende afspraken tussen overheden; en
  4. communicatie naar het publiek.

Inmiddels is het Interreg V-A project Litter Free Rivers and Streams (LIVES) afgerond. Maar de grensoverschrijdende samenwerking en uitwisseling van kennis zal doorgaan onder de noemer LIVES.

Het project bestond uit een brede alliantie tussen regionale overheden en stakeholders: Provincie Limburg, het Waterschap Limburg, Rijkswaterstaat, de Vlaamse Milieumaatschappij, de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij, Vlaamse Waterwegen, het Wasserverband Waterschap Eifel-Rur, de Zuyd Hogeschool, de Open Universiteit en de technische universiteit RWTH Aachen.