Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door het weggooien van (water- of tuin)planten in de natuur, ontsnapping uit gevangenschap, het meeliften op voertuigen of via de handel. Een aantal soorten overleeft en plant zich voort. Meestal leidt dit niet tot problemen. Maar wanneer deze uitheemse soort nadelige gevolgen heeft voor de planten dieren die in Limburg van nature voorkomen (inheemse soorten) en/of economische of gezondheidsschade toebrengt, dan wordt deze beschouwd als invasieve soort of exoot.
Invasieve exoten kunnen inheemse soorten verdringen of de omgeving voor deze soorten ongeschikt maken. Ze kunnen landbouwschade veroorzaken, gebouwen of andere constructies aantasten, de doorstroming van watergangen belemmeren, de erosiebestendigheid van dijken ondermijnen of ziektes overbrengen.
Een invasieve exoot wordt ook wel ‘plaagsoort’ genoemd. Een plaagsoort is echter een breder begrip; het is een plant- of diersoort die overlast of schade veroorzaakt, maar dat kan zowel een uitheemse als inheemse soort zijn. De eikenprocessierups is een voorbeeld van een inheemse plaagsoort, het dier heeft op eigen kracht Nederland bereikt.
Lijst met invasieve exoten
Wereldwijd worden invasieve exoten als één van de belangrijkste bedreigingen voor de biodiversiteit beschouwd. De Europese Unie heeft een lijst opgesteld met invasieve soorten (Unielijst). Om verspreiding van en problemen met deze soorten te voorkomen of te verminderen heeft de Europese Unie landen verplicht om maatregelen te nemen. Provincies moeten deze wettelijke regels voor een belangrijk deel uitvoeren. De Unielijst is dynamisch; er kunnen soorten worden toegevoegd en er kunnen soorten worden verwijderd. Enkele invasieve exoten die op de Unielijst staan zijn: reuzenbalsemien, reuzenberenklauw, wasbeer, muntjak, nijlgans en Aziatische hoornaar.
Wat doet Limburg aan invasieve exoten?
Gedeputeerde Staten hebben een Plan van aanpak invasieve exoten (pdf, 734 kB) opgesteld. Hierin staat hoe de Provincie verspreiding van en problemen veroorzaakt door invasieve exoten wil voorkomen of verminderen. Het Limburgse exotenbeleid is gebaseerd op het Masterplan uitroeiing en beheersing Unielijstsoorten (pdf, 900 kB), inclusief twee soortenbijlagen: soorten artikel 17 (pdf, 1.9 MB) en soorten artikel 19 (pdf, 3.1 MB), die in opdracht van de betrokken Nederlandse overheden zijn opgesteld. Voor de interprovinciale Bestuurlijke Adviescommissie Vitaal Platteland is het masterplan het gezamenlijk vertrekpunt voor de aanpak van invasieve exoten door de provincies.
