Veiligheidsvisie Chemelot klaar: nu aan de slag!


De Provincie Limburg en de gemeenten Sittard-Geleen, Stein en Beek hebben voor het eerst samen een ‘Veiligheidsvisie Chemelot en omgeving’ ontwikkeld. Met als doel: een zo hoog mogelijk veiligheidsniveau creëren op en rond de site. Veiliger nog dan voorgeschreven door de wettelijke normen.  Betrokkenen en omwonenden worden sneller en beter geïnformeerd als er een incident is en ook gedurende het jaar. Om te weten wat er leeft in de omgeving wordt er dit voorjaar een belevingsonderzoek uitgevoerd.

Naar aanleiding van diverse incidenten op het Chemelot terrein in 2016 heeft de Onderzoeksraad voor de Veiligheid een rapport met aanbevelingen opgeleverd. Een van de aanbevelingen is om een veiligheidsvisie te formuleren. Deze is nu klaar.

Veiligheid topprioriteit

De Provincie Limburg is het bevoegd gezag en houdt vanuit die rol toezicht op de veiligheid op en rond de site. De Provincie geeft topprioriteit aan het thema veiligheid. Voor wat betreft de inzet op groei en verduurzaming heeft Chemelot flinke ambities. Maar deze kunnen alleen gerealiseerd worden als de veiligheid op en rond de site van absoluut topniveau is. Dat vinden Chemelot, gemeenten Beek, Stein en Sittard-Geleen. Dat vindt de Provincie Limburg als bevoegd gezag en dat concludeerde ook de Onderzoeksraad voor Veiligheid in haar rapport.

Bovenwettelijke maatregelen

Chemelot neemt in Limburg een uitzonderlijke plek in. Gezien de complexiteit en risico’s van de techniek en processen op de site is het simpelweg ‘voldoen aan de regels’ niet genoeg, de lat moet écht hoger. Daarom wordt ingezet op bovenwettelijke thema’s om de veiligheid te waarborgen.

De bovenwettelijke acties in de Veiligheidsvisie zien er als volgt uit:

  • Er wordt een Technische Veiligheidscommissie (TVC) Daarin zitten onafhankelijke experts. De TVC gaat een bovenwettelijk veiligheidskader maken waarmee getoetst wordt of nieuwe (vestigings)initiatieven of ingrijpende wijzigingen aan bestaande installaties passen binnen de veiligheidsvoorwaarden op en buiten het Chemelot terrein.
  • Ook gaat deze commissie aan de slag met een zogeheten ‘planologisch kader’. Dat betekent dat in bestemmingsplannen straks veel nadrukkelijkere voorschriften komen voor wat betreft risico’s als brand, explosie of giftige stoffen.
  • Er wordt goed gekeken naar hoe nieuwe activiteiten op de site zich tot elkaar verhouden en naar de fysieke afstand en het beschermingsniveau van die activiteiten.
  • De communicatie naar de omgeving wordt verbeterd. Omwonenden, instellingen en bedrijven moeten immers goed geïnformeerd zijn, in het bijzonder bij calamiteiten. Daarvoor wordt een communicatieplan opgesteld door de betrokken partijen waarbij zij diverse communicatiemiddelen inzetten. De input voor dit plan komt mede door de uitkomsten van het in het voorjaar te houden belevingsonderzoek bij omwonenden te gebruiken.
  • Chemelot Site Permit (CSP, de organisatie die de vergunning voor Chemelot heeft) moet beter in positie zijn om op te kunnen treden bij geconstateerde overtredingen en om te kunnen leren van incidenten.

De Veiligheidsvisie is een resultaat van samenwerking tussen de Provincie, de gemeenten Sittard-Geleen, Stein en Beek, de Veiligheidsregio Zuid-Limburg en de Omgevingsdienst Zuid-Limburg hebben eraan meegewerkt, in nauwe samenspraak met Chemelot.

De komende periode nog worden de acties uit de Veiligheidsvisie uitgevoerd in nauwe samenwerking tussen de betrokken partijen en in overleg met alle betrokkenen. De voortgang van de communicatie en de resultaten  communiceren we periodiek.

Advies voor een veilige ontwikkeling van Chemelot aangeboden

De Technische Veiligheidscommissie (TVC) heeft haar advies aangeboden aan het Bestuurlijk Overleg Veiligheid. Het resultaat van het onderzoek door de commissie is een advies met drie strategieën die moeten leiden tot een toename van de integrale veiligheid op het Chemelot-terrein en haar omgeving.

In september vorig jaar startte de commissie haar onderzoek met een werkbezoek aan de locatie zelf, om vervolgens in de daaropvolgende maanden te spreken met omwonenden, bedrijven en overheden. Met de aanbieding van haar rapport ‘Veiligheid in samenwerking’ op 31 juli 2021 aan het Bestuurlijk Overleg Veiligheid, heeft de TVC haar opdracht afgerond. Dit document schetst drie strategieën die volgens de TVC moeten leiden tot een toename van de integrale veiligheid op Chemelot en in de omgeving:

  • Maatregelen aan de bron, gericht op het verkleinen van de risico’s van de op het Chemelot-terrein aanwezige installaties;
  • Actieve ruimtelijke planning en ontwikkeling, Daarbij wijst de TVC op het belang van het berekenen en vaststellen van realistische aandachtsgebieden voor brand, explosie en gifwolk;
  • Verlichten van de gevolgen in het effectgebied, gericht op het optimaliseren van de risico- en crisiscommunicatie.

Deze aanbevelingen worden verder uitgediept te hebben, om vervolgens een weloverwogen afweging te maken over de koers richting de toekomst. Het resultaat van deze afweging wordt vastgelegd in een convenant. Dit convenant wordt ondertekend door alle betrokken partijen.

Meer informatie

Op  www.limburg.nl/chemelot wordt alle nieuwe informatie rondom Chemelot gepubliceerd.